Nghị quyết 198/2025/QH15: Những điểm nổi bật cần nắm được

Trong bối cảnh Việt Nam đang đồng thời phục hồi sau đại dịch COVID-19, thúc đẩy chuyển đổi số, ứng phó biến đổi khí hậu và mở rộng vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu, việc ban hành Nghị quyết 198 trở thành bước đi mang tính chiến lược. Văn bản này tiếp tục cụ thể hóa Nghị quyết 68-NQ/TW và thể chế hóa mục tiêu phát triển khu vực kinh tế tư nhân thành một trong những động lực quan trọng của nền kinh tế.

1. Tổng quan về Nghị quyết 198/2025/QH15

Nghị quyết 198/2025/QH15 được Quốc hội thông qua ngày 17/5/2025 tại Kỳ họp thứ 9 - Khóa XV với mục tiêu ban hành các cơ chế và chính sách đặc biệt nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân trong giai đoạn mới. Đây là bước tiếp nối quan trọng sau chủ trương tại Nghị quyết 68-NQ/TW (2025).

Tại Nghị quyết 68-NQ/TW (2025), Ban Chấp hành Trung ương cũng đã đề ra nhiệm vụ hỗ trợ thực chất, hiệu quả doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh nhằm phát triển kinh tế tư nhân.

Quy định chung của Nghị quyết 198/2025/QH15 như sau:

Điều 1. Phạm vi điều chỉnh

Nghị quyết này quy định một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Điều 2. Đối tượng áp dụng

Nghị quyết này áp dụng đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh và tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

Điều 3. Giải thích từ ngữ

1. Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo là doanh nghiệp được thành lập để thực hiện ý tưởng trên cơ sở khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng trưởng nhanh.
2. Hộ kinh doanh là loại hình kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập theo quy định của pháp luật và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ kinh doanh.
3. Cá nhân kinh doanh là cá nhân có thực hiện hoạt động kinh doanh và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh.

Tham khảo: Nghị quyết 68: Chính sách thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển toàn diện

2. Tóm tắt những điểm nổi bật trong Nghị quyết 198/2025/QH15

Nghị quyết 198/2025/QH15 có những điểm nổi bật mà những doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và doanh nghiệp nhỏ/vừa, hộ kinh doanh, cá nhn kinh doanh, cùng các tổ chức, cá nhân liên quan cần nắm rõ như sau:

2.1. Cải thiện môi trường kinh doanh

Những nguyên tắc để cải thiện môi trường kinh doanh được quy định trong điều 4, 5, 6 của Nghị quyết, cụ thể những nguyên tắc nổi bật là: 

• Hạn chế thanh tra, kiểm tra bao gồm cả kiểm tra liên ngành không được quá 1 lần/năm.
• Thúc đẩy chuyển đổi số và hậu kiểm thay vì tiền kiểm.

Trích khoản 9 Điều 4 Nghị quyết 198/2025/QH15

9. Thực hiện chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả kiểm tra, giám sát. Chuyển việc quản lý điều kiện kinh doanh từ cấp phép, chứng nhận sang thực hiện công bố điều kiện kinh doanh và hậu kiểm, trừ một số ít lĩnh vực bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp phép theo quy định và thông lệ quốc tế.

• Bảo đảm công bằng trong tiếp cận đất đai, tài chính.
• Không được áp dụng hồi tố quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh

Trích khoản 4 Điều 5 Nghị quyết 198/2025/QH15

4. Không được áp dụng hồi tố quy định pháp luật để xủ lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

2.2. Hỗ trợ tài chính, thuế và tín dụng

Trong chính sách về hỗ trợ tài chính, thuế và tín dụng có những điểm nổi bật sau: 

• Doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị (ESG). Có thể hiểu là Hỗ trợ lãi suất 2%/năm cho các dự án ESG, công nghệ xanh.
• Có chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, thu nhập cá nhân (TNCN), thu nhập từ chuyển nhượng vốn đối với doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo. Cụ thể như sau:

Trích khoản 1, khoản 2 và khoản 3 Điều 10 Nghị quyết 198/2025/QH15:

1. Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời hạn 02 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 04 năm tiếp theo đối với thu nhập từ hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, công ty quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Việc xác định thời gian miễn, giảm thuế thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp;
2. Miễn thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp đối với khoản thu nhập từ chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp, quyền góp vốn, quyền mua cổ phần, quyền mua phần vốn góp vào doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo;
3. Miễn thuế thu nhập cá nhân trong thời hạn 02 năm và giảm 50% số thuế phải nộp trong 04 năm tiếp theo đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của chuyên gia, nhà khoa học nhận được từ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm nghiên cứu phát triển, trung tâm đổi mới sáng tạo, tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Đọc thêm: Có hay không việc đánh thuế TNCN 17% với Hộ KD, cá nhân kinh doanh?

Ngoài ra, khoản 4, khoản 5, khoản 6 và khoản 7 Điều 10 Nghị quyết số 198/2025/QH15 cũng quy định:

4. Miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 03 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu.

5. Chi phí đào tạo và đào tạo lại nhân lực của doanh nghiệp lớn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia chuỗi được tính vào chi phí được trừ để xác định thu nhập chịu thuế khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp;

6. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không áp dụng phương pháp khoán thuế từ ngày 01 tháng 01 năm 2026. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo pháp luật về quản lý thuế.

7. Chấm dứt việc thu, nộp lệ phí môn bài từ ngày 01 tháng 01 năm 2026.'

Không chắc doanh nghiệp của bạn đang kê khai thuế đúng theo Luật TNDN mới? Hãy để Đội ngũ Ecomtax đồng hành cùng bạn trong việc:

• Giải đáp những khúc mắc về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế môn bài
• Định hướng thủ tục kê khai nộp thuế 
• Chỉ ra những sai sót cần tránh trong các chính sách về thuế

👉 Nhận tư vấn ngay để được chuyên gia thuế Ecomtax hỗ trợ banh trong việc áp dụng Luật Thuế TNDN 2025 an toàn và hiệu quả cho mô hình kinh doanh của bạn. Đặc biệt phù hợp với các cá nhân/ hộ KD/ công ty kinh doanh đa kênh trên các sàn TMĐT như Tiktok, Shopee, Lazada, kinh doanh online ngoại sàn trên các kênh facebook, zalo, website.

2.3. Hỗ trợ đất đai, mặt bằng sản xuất, tài sản công

Về chính sách hỗ trợ đất đai, mặt bằng sản xuất, tài sản công, có những điểm nổi bật như:

• Địa phương được dùng ngân sách hỗ trợ đầu tư hạ tầng KCN, CCN, vườn ươm
• Yêu cầu dành diện tích đất (5% hoặc 20 ha) cho doanh nghiệp tư nhân công nghệ cao, nhỏ và vừa, khởi nghiệp sáng tạo
• Hỗ trợ tối thiểu 30% tiền thuê đất trong 5 năm đầu
• Cho thuê nhà, đất là tài sản công chưa sử dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Trích khoản 6 Điều 7 Nghị quyết 198/2025/QH15 

6. Doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được hỗ trợ giảm tối thiểu 30% tiền thuê lại đất trong vòng 05 năm đầu kể từ ngày ký hợp đồng thuê đất với chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ. Khoản hỗ trợ tiền thuê đất này được Nhà nước hoàn trả cho chủ đầu tư theo quy định của Chính phủ. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định mức giảm tiền thuê lại đất quy định tại khoản này.

Trích khoản 1 Điều 8 Nghị quyết 198/2025/QH15 

1. Nhà nước ưu tiên hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo thuê nhà, đất là tài sản công chưa sử dụng hoặc không sử dụng tại địa phương.

2.4. Hỗ trợ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số

Chính sách hỗ trợ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số có những điểm nổi bật nằm trong điều 12, điều 13 Nghị quyết 198/2025/QH15. 

Điều 12 có:

• Chính sách doanh nghiệp được trích tối đa 20% thu nhập chịu thuế để lập quỹ phát triển KHCN, chuyển đổi số
• Chi phí R&D được tính 200% vào chi phí được trừ khi tính thuế TNDN
• Cung cấp miễn phí phần mềm kế toán, nền tảng số cho doanh nghiệp nhỏ.

Điều 13 có: 

• Chương trình đào tạo 10.000 CEO đến năm 2030.
• Hỗ trợ miễn phí tư vấn pháp lý, kế toán, thuế cho doanh nghiệp nhỏ.

Trích khoản 1 Điều 12 Nghị quyết 198/2025/QH15

1. Doanh nghiệp được trích tối đa 20% thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp để lập quỹ phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số của doanh nghiệp. Doanh nghiệp được sử dụng quỹ để tự triển khai hoặc đặt hàng bên ngoài nghiên cứu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo theo cơ chế khoán sản phẩm. Việc sử dụng quỹ này thực hiện theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp.

Trích khoản 1, 2 Điều 13 Nghị quyết 198/2025/QH15

1. Bố trí ngân sách nhà nước để triển khai Chương trình đào tạo, bồi dưỡng 10.000 giám đốc điều hành đến năm 2030.

2. Cung cấp miễn phí một số dịch vụ tư vấn pháp lý, đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

2.5. Hỗ trợ phát triển các tập đoàn tư nhân mạnh

Trong chính sách hỗ trợ phát triển các tập đoàn tư nhân mạnh, có 3 điểm nổi bật nằm trong điều 14, 15 của Nghị quyết:

• Doanh nghiệp tư nhân được tham gia các dự án trọng điểm quốc gia

Trích khoản 1 Điều 14 Nghị quyết 198/2025/QH15

1. Nhà nước mở rộng sự tham gia của doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân vào các dự án trọng điểm có ý nghĩa lớn với phát triển kinh tế - xã hội, dự án quan trọng quốc gia thông qua hình thức đầu tư trực tiếp hoặc đầu tư theo phương thức đối tác công tư hoặc các mô hình hợp tác giữa Nhà nước và tư nhân theo quy định của pháp luật.

• Áp dụng đặt hàng, chỉ định thầu, đấu thầu hạn chế cho các lĩnh vực chiến lược
• Chương trình hỗ trợ phát triển 1.000 doanh nghiệp tiên phong đổi mới, Go Global

Trích khoản 1, 2 Điều 15 Nghị quyết 198/2025/QH15

1. Chương trình phát triển 1.000 doanh nghiệp tiêu biểu, tiên phong trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp hỗ trợ;

2. Chương trình vươn ra thị trường quốc tế (Go Global) để hỗ trợ về thị trường, vốn, công nghệ, thương hiệu, kênh phân phối, logistics, bảo hiểm, tư vấn, pháp lý, mua bán sáp nhập, kết nối với các tập đoàn đa quốc gia, giải quyết tranh chấp kinh doanh, thương mại.

2.8. Điều khoản thi hành 

Nghị quyết 198 bắt đầu có hiệu lực từ ngày 17/5/2025 và trở thành căn cứ pháp lý quan trọng để Chính phủ cùng các bộ, ngành triển khai các chính sách hỗ trợ khu vực kinh tế tư nhân trong giai đoạn tiếp theo. 

Trích khoản 4 Điều 16 Nghị quyết 198/2025/QH15

4. Giao Chính phủ: 

a) Chậm nhất ngày 31 tháng 12 năm 2025, hoàn thành việc rà soát, loại bỏ những điều kiện kinh doanh không cần thiết, quy định chồng chéo, không phù hợp, cần trở sự phát triển của doanh nghiệp tư nhân; thực hiện giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, ít nhất 30% chi phí tuân thủ pháp luật, ít nhất 30% điều kiện kinh doanh và tiếp tục cắt giảm mạnh trong những năm tiếp theo; 

b) Thực hiện phân công, phân cấp, phân nhiệm rõ ràng giữa các cấp, các ngành của từng cơ quan, đơn vị, xác định rõ trách nhiệm người đứng đầu trong giải quyết thủ tục hành chính; 

c) Thiết lập cơ chế đánh giá, phản hồi về rào cản, vướng mắc trong hoạt động sản xuất kinh doanh; 

d) Khắc phục tình trạng thiếu nhất quán trong thực thi chính sách giữa trung ương và địa phương, giữa các Bộ, ngành và giữa các địa phương với nhau.

Ngoài ra, Nghị quyết còn có chính sách Bảo vệ cán bộ thực hiện đúng quy định; xử lý nghiêm hành vi trục lợi. Trích khoản 5 Điều 16 Nghị quyết 198/2025/QH15:

5. Người đứng đầu cơ quan, đơn vị và cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia xây dựng, ban hành và triển khai các cơ chế, chính sách quy định tại Nghị quyết này được xem xét loại trừ, miễn trách nhiệm đối với trường hợp đã thực hiện đầy đủ các quy trình, quy định liên quan, không tư lợi trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, nhưng có thiệt hại do rủi ro khách quan.

Các tổ chức, cá nhân có thành tích trong thực hiện Nghị quyết này được khen thưởng theo quy định của pháp luật. Xử lý nghiêm các hành vi tham nhũng, trục lợi, những nhiễu của cán bộ, công chức trong quá trình triển khai thực hiện Nghị quyết này. 

Tham khảo: Luật thuế TNDN 2025: Điểm mới quan trọng doanh nghiệp cần biết

Nghị quyết 198/2025/QH15 mở ra một giai đoạn phát triển mới cho khu vực kinh tế tư nhân với nhiều cơ chế, chính sách thuận lợi hơn. Những nội dung nổi bật của nghị quyết là nền tảng quan trọng để doanh nghiệp chủ động điều chỉnh chiến lược. Doanh nghiệp hãy luôn nắm rõ các chính sách trong các Nghị quyết để hoạt động kinh doanh của bạn luôn được thuận lợi.

EcomTax thuộc hệ sinh thái Nhanh.vn, mang đến bộ giải pháp toàn diện từ thuế, kế toán, hóa đơn điện tử đến vận hành kho - hỗ trợ doanh nghiệp quản lý minh bạch, tiết kiệm thời gian và tuân thủ đúng quy định pháp luật.

- Các thông tin giải đáp và tư vấn ở trên được chúng tôi cung cấp cho khách hàng của Nhanh.vn. Nếu quý khách có bất kỳ câu hỏi nào hay cần hỗ trợ, vui lòng liên hệ qua email: contact@nhanh.vn  
- Nội dung bài viết này chỉ nhằm mục đích tham khảo thông tin; 
- Xin lưu ý các điều khoản được đề cập có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đang đọc.