Kinh doanh trên sàn TMĐT nên đăng ký hộ kinh doanh hay cá nhân kinh doanh?

Kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử (Shopee, Lazada, Tiki, Sendo…) đang phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội cho cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, một trong những vấn đề quan trọng mà các chủ shop cần cân nhắc là lựa chọn giữa đăng ký hộ kinh doanh hay đăng ký cá nhân khi kinh doanh trên Sàn TMĐT. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến nghĩa vụ thuế mà còn tác động đến quyền lợi kinh doanh trong dài hạn.

Bài viết này, Nhanh.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa hai hình thức trên, những nghĩa vụ thuế cần thực hiện và hướng dẫn chi tiết để tránh rủi ro pháp lý. Nếu bạn đang kinh doanh online hoặc có ý định khởi nghiệp trên các sàn TMĐT, đây là thông tin quan trọng giúp bạn có quyết định đúng đắn.

1. Sự Khác Nhau Giữa Hộ Kinh Doanh Và Cá Nhân Kinh Doanh Online

1.1. Hộ kinh doanh là gì?

Hộ kinh doanh cá thể là một hình thức kinh doanh được pháp luật Việt Nam công nhận, thường dành cho các cá nhân hoặc nhóm hộ gia đình muốn hoạt động kinh doanh một cách chính thức. Theo quy định tại Nghị định 01/2021/NĐ-CP, hộ kinh doanh phải đăng ký với cơ quan quản lý địa phương (thường là UBND cấp quận/huyện) và chịu trách nhiệm vô hạn đối với mọi hoạt động kinh doanh của mình. Đây là hình thức phổ biến đối với các cửa hàng nhỏ, quán ăn, hoặc các shop online có quy mô nhất định.

Ví dụ, nếu bạn mở một gian hàng trên Shopee với lượng đơn hàng ổn định và có thuê nhân viên giao hàng, việc đăng ký hộ kinh doanh sẽ giúp bạn hợp thức hóa hoạt động kinh doanh và tránh những rủi ro pháp lý sau này.

1.2. Cá nhân kinh doanh là gì?

Cá nhân kinh doanh online là những người bán hàng qua các nền tảng TMĐT nhưng không đăng ký thành lập hộ kinh doanh. Thay vào đó, họ chỉ cần kê khai và nộp thuế cá nhân dựa trên doanh thu thực tế. Đây thường là lựa chọn của những người mới bắt đầu, bán hàng nhỏ lẻ, hoặc chưa có kế hoạch mở rộng quy mô. Chẳng hạn, bạn bán quần áo cũ qua Facebook Marketplace hoặc dropshipping trên Lazada mà không cần cửa hàng cố định, bạn có thể chỉ cần kê khai thuế cá nhân thay vì đăng ký hộ kinh doanh.

1.3. Bảng so sánh hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh

Bảng trên cho thấy rõ sự khác biệt giữa hai hình thức. Nếu bạn cần xuất hóa đơn giá trị gia tăng (GTGT) để làm việc với các đối tác doanh nghiệp (B2B), hộ kinh doanh là lựa chọn bắt buộc. Ngược lại, nếu bạn chỉ bán hàng cho khách lẻ (B2C) và không cần hóa đơn, kê khai thuế cá nhân sẽ đơn giản hơn rất nhiều.

1.4. Khi nào nên đăng ký hộ kinh doanh khi kinh doanh trên Sàn TMĐT?

Việc đăng ký hộ kinh doanh phù hợp trong các trường hợp sau:

• Kế hoạch mở rộng quy mô: Bạn dự định tăng trưởng doanh thu, thuê nhân viên giao hàng hoặc mở thêm gian hàng trên nhiều sàn TMĐT.
• Muốn xuất hóa đơn GTGT: Một số đối tác lớn hoặc khách hàng doanh nghiệp yêu cầu hóa đơn đỏ để hạch toán chi phí.
• Hợp tác với đối tác lớn: Các công ty logistics hoặc sàn TMĐT có thể yêu cầu giấy phép kinh doanh để ký kết hợp đồng chính thức.

Ví dụ, nếu bạn kinh doanh mỹ phẩm trên TikTok Shop và muốn hợp tác với một thương hiệu lớn để phân phối độc quyền, việc có giấy phép hộ kinh doanh sẽ giúp bạn tạo được uy tín và sự chuyên nghiệp.

1.5. Khi nào nên đăng ký cá nhân khi kinh doanh trên Sàn TMĐT?

Đăng ký cá nhân là lựa chọn tối ưu nếu:

• Bán hàng nhỏ lẻ: Doanh thu không ổn định, thường dưới 100 triệu đồng/năm (mức miễn thuế TNCN theo luật hiện hành).
• Không cần hóa đơn GTGT: Bạn chỉ bán cho khách hàng cá nhân qua các kênh như Shopee, Lazada.
• Chưa có kế hoạch mở rộng: Bạn chỉ xem kinh doanh online như một nguồn thu nhập phụ.

Chẳng hạn, nếu bạn bán đồ handmade qua Instagram với doanh thu khoảng 5-7 triệu đồng/tháng, việc kê khai thuế cá nhân sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí so với việc đăng ký hộ kinh doanh.

2. Hướng Dẫn Xác Định Nghĩa Vụ Thuế Khi Kinh Doanh Trên Sàn TMĐT

2.1. Kiểm Tra Quy Định Của Chi Cục Thuế Địa Phương

Tùy thuộc vào địa phương, quy định về kinh doanh online có thể khác nhau. Một số nơi yêu cầu bắt buộc đăng ký hộ kinh doanh nếu bạn có gian hàng cố định trên sàn TMĐT, trong khi một số nơi khác chấp nhận kê khai thuế cá nhân. Nếu không tuân thủ, bạn có thể bị phạt từ 5.000.000 - 10.000.000 VNĐ theo quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP.

Lời khuyên: Hãy đến trực tiếp Chi cục Thuế địa phương hoặc liên hệ qua số hotline để được tư vấn cụ thể. Mang theo thông tin về doanh thu và hình thức kinh doanh để nhận hướng dẫn chính xác.

2.2. Mã Số Thuế Cá Nhân Kinh Doanh Online

Để kê khai thuế cá nhân, bạn cần có mã số thuế (MST). Bạn có thể đăng ký MST tại Chi cục Thuế hoặc thông qua cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Quy trình đăng ký online rất đơn giản: chỉ cần điền thông tin cá nhân, tải giấy tờ tùy thân (CMND/CCCD) và chờ xác nhận trong vòng 3-5 ngày làm việc.

Xem chi tiết tại: 

@duongwiki Kinh doanh trên sàn TMĐT nên đăng ký hộ kinh doanh hay cá nhân? #learnontiktok #duongwiki #tiktokmentor #edutok #nhanhvn #100medu #dcgr #thue #kinhdoanhonline ♬ nhạc nền - Dương Wiki

3. Các Rủi Ro Khi Không Tuân Thủ Quy Định Thuế

Nếu không thực hiện đúng nghĩa vụ thuế, bạn có thể gặp phải những rủi ro sau:

• Phạt hành chính: Mức phạt từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng nếu bị phát hiện gian lận thuế.
• Truy thu thuế: Cơ quan thuế có thể yêu cầu bạn nộp lại toàn bộ số thuế chưa kê khai, kèm theo tiền phạt và lãi suất.
• Khó khăn trong mở rộng kinh doanh: Không có hồ sơ tài chính hợp lệ sẽ khiến bạn mất cơ hội vay vốn ngân hàng hoặc hợp tác với các đối tác lớn.

Ví dụ, một chủ shop trên Shopee từng bị truy thu hơn 50 triệu đồng vì không kê khai doanh thu trong 2 năm liên tiếp. Điều này cho thấy việc tuân thủ quy định thuế là rất quan trọng để tránh rủi ro lâu dài.

4. Kết Luận

Việc chọn đăng ký hộ kinh doanh hay kê khai thuế cá nhân phụ thuộc vào quy mô kinh doanh, kế hoạch phát triển và yêu cầu cụ thể của Chi cục Thuế địa phương. Nếu bạn có doanh thu lớn (trên 100 triệu/năm) và muốn mở rộng hoạt động, đăng ký hộ kinh doanh là lựa chọn tối ưu để đảm bảo tính pháp lý và uy tín. Ngược lại, nếu bạn chỉ kinh doanh nhỏ lẻ và không cần xuất hóa đơn, kê khai thuế cá nhân sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí.

Lời khuyên cuối cùng: Đừng ngần ngại liên hệ trực tiếp với Chi cục Thuế để được tư vấn chi tiết. Một quyết định đúng đắn từ đầu sẽ giúp bạn yên tâm kinh doanh và tránh những rắc rối không đáng có trong tương lai!