Ngày thương binh liệt sĩ 27/7: lịch sử, ý nghĩa và hoạt động tri ân

Không có sự phát triển bền vững nào thiếu đi sự ghi nhớ và biết ơn quá khứ. Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7 là dấu mốc để toàn xã hội cùng tưởng nhớ những hy sinh cao cả, đồng thời nhắc nhở thế hệ hôm nay về trách nhiệm tiếp nối. 

Từ lịch sử hình thành cho đến các hình thức tri ân hiện đại, đây là dịp để cộng đồng cùng lan tỏa giá trị nhân văn bằng hành động thiết thực.Vậy hành trình của ngày 27/7 bắt đầu từ đâu, mang ý nghĩa gì và đâu là những cách tri ân phù hợp trong thời đại hôm nay?

1. Lịch sử ra đời của Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7 

Không phải ngẫu nhiên mà ngày 27/7 trở thành dấu mốc tri ân được cả dân tộc ghi nhớ suốt hơn nửa thế kỷ. Tôi vẫn luôn xem việc tìm hiểu về lịch sử Ngày Thương Binh Liệt Sĩ là một hành trình cần thiết vừa để hiểu đúng giá trị của quá khứ và dễ dàng truyền tải thông điệp tri ân bằng sự thấu cảm và trách nhiệm. Bởi tri ân không nên dừng lại ở hình thức hay khẩu hiệu, mà cần được nuôi dưỡng bằng nhận thức sâu sắc và những hành động cụ thể trong từng bối cảnh.

1.1. Bối cảnh lịch sử năm 1947

Khi tra cứu lại các tư liệu lịch sử, tôi đặc biệt chú ý tới bối cảnh Việt Nam năm 1947, thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Đó là giai đoạn vô cùng gian khổ, khi đất nước vừa giành được độc lập chưa lâu (1945), thì buộc phải bước vào một cuộc kháng chiến kéo dài.

Lúc bấy giờ, số lượng thương binh, liệt sĩ hy sinh trên các chiến tuyến ngày một gia tăng. Dù hoàn cảnh đất nước còn khó khăn, nhưng tinh thần “không để ai bị lãng quên” đã sớm được khơi dậy. Trong bối cảnh ấy, việc xác lập một ngày tri ân chính thức không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng, mà thêm vào đó còn thể hiện đạo lý, sự nhân văn của cách mạng Việt Nam ngay từ những ngày đầu.

1.2. Sự kiện đánh dấu ngày 27/7

Theo tài liệu từ Cục Người có công đơn vị thuộc Bộ Lao Động, Thương binh và Xã hội, ngày 27/7/1947, tại xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chọn ngày này làm “Ngày Thương binh toàn quốc”. Trong bức thư gửi Bộ Thương binh – Cựu binh ngày 27/7/1947, Bác viết:

“Thương binh là người đã hi sinh gia đình, hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ đồng bào. Vì lợi ích của Tổ quốc, của đồng bào mà các đồng chí đã chịu ốm yếu, què quặt. Vì vậy, Tổ quốc và đồng bào phải biết ơn, phải giúp đỡ những người con anh dũng ấy”

Chỉ bằng vài dòng ngắn gọn, Bác đã đặt nền tảng cho tư tưởng "Uống nước nhớ nguồn" trở thành một giá trị xuyên suốt trong văn hóa chính trị – xã hội Việt Nam hiện đại.

Có một người dân cao tuổi từng phát biểu tại địa phương nơi tổ chức lễ kỷ niệm ngày 27/7 rằng: “Bác Hồ chọn ngày đó là để mình không thể quên và không được quên những người đã nằm xuống” Câu nói đó, đơn giản nhưng đọng lại rất lâu trong tôi – một người làm nội dung vốn quen với chỉ số và hiệu ứng, nhưng đôi khi thiếu đi chiều sâu cảm xúc từ cộng đồng.

1.3. Ngày 27/7 trong hành trình ghi nhớ lịch sử Việt Nam

Từ năm 1955, ngày 27/7 chính thức được đổi tên thành “Ngày Thương binh – Liệt sĩ”, mở rộng phạm vi tri ân không đơn giản chỉ là đối với những người còn sống mà còn với những anh hùng đã hy sinh. Trải qua hơn 75 năm, ngày này vẫn giữ vững ý nghĩa ban đầu và dần trở thành biểu tượng của đạo lý Việt Nam, được duy trì từ cấp trung ương đến từng thôn, bản.

Theo thống kê chính thức, cả nước có gần 1,2 triệu liệt sĩ, hơn 800.000 thương binh và người hưởng chính sách như thương binh, cùng gần 140.000 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng được Nhà nước phong tặng hoặc truy tặng. Những con số ấy không đơn thuần chỉ là dữ liệu, mà là đại diện cho những câu chuyện mất mát, lòng tự hào và ký ức không thể quên trong hàng triệu gia đình.

Những con số này là minh chứng cho sự hy sinh vô bờ bến, những tấm gương anh hùng đã để lại một di sản quý giá cho đất nước. Đằng sau mỗi cái tên là một câu chuyện, một gia đình, và một hành trình kiên cường. Nhớ về họ là nhiệm vụ của chúng ta, và là hành động thể hiện trách nhiệm, lòng biết ơn đối với những gì họ đã cống hiến.

2. Ý nghĩa của Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7

Khi nghĩ đến Ngày Thương binh Liệt sĩ, tôi không chỉ nghĩ đến sự tưởng niệm. Với tôi, ngày 27/7 mang nhiều lớp ý nghĩa đan xen – từ lòng biết ơn, niềm tự hào dân tộc, đến trách nhiệm của thế hệ hôm nay. Và tôi nhận ra rằng, chỉ khi nhìn đủ sâu vào từng lớp ý nghĩa đó, việc tri ân mới thực sự có giá trị – không dừng lại ở hoa, ở lễ, mà khơi gợi được hành động bền vững.

2.1. Tri ân và tưởng niệm những người đã hy sinh

Tôi luôn tin rằng, không có hiện tại nào đủ đầy nếu ta lãng quên những người đã ngã xuống vì tương lai đất nước. Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7 là dịp để xã hội dành một khoảng lặng cần thiết để tưởng niệm và tri ân những người đã hy sinh vì độc lập, tự do và bình yên của dân tộc.

Mỗi ngọn nến được thắp lên trong lễ tưởng niệm, mỗi bó hoa đặt trước bia mộ liệt sĩ… đều là biểu hiện giản dị nhưng đầy xúc động của lòng biết ơn. Những hành động nhỏ như vậy vừa là cách để thể hiện sự kính trọng, vừa là cơ hội để nhắc nhở thế hệ hôm nay về sự hy sinh của những người đã cống hiến tuổi trẻ, xương máu để bảo vệ nền hòa bình mà chúng ta đang được sống. Từ những hành động tưởng chừng đơn giản, nhưng lại thấm đẫm ý nghĩa, chúng ta tìm lại được giá trị đích thực của sự biết ơn và trách nhiệm với quá khứ.

2.2. Gợi nhắc đạo lý và truyền thống văn hóa Việt

Ngày 27/7 là một minh chứng rõ ràng rằng đạo lý ấy không hề nằm mỗi trên trang giấy, mà hiện diện trong từng hành động, từng nghi lễ tưởng niệm được tổ chức từ trung ương đến từng xóm nhỏ. Những buổi lễ dâng hương, những ngọn nến thắp sáng nghĩa trang, hay những bó hoa tươi dâng lên mộ phần của các anh hùng liệt sĩ là những biểu hiện sống động của lòng biết ơn xuất phát từ những người có mặt trực tiếp và từ những cộng đồng rộng lớn.

Đây là dịp để mỗi người dân, dù là lãnh đạo hay người lao động bình thường, đều có thể dừng lại một chút để nhắc nhở bản thân về giá trị của sự hy sinh, về trách nhiệm gìn giữ hòa bình và tự do cho thế hệ mai sau. Những hành động giản dị ấy sẽ vừa thấm đẫm ý nghĩa, vừa khẳng định sự tái khẳng định của tinh thần "Uống nước nhớ nguồn", một giá trị vĩnh cửu của dân tộc.

2.3. Thể hiện tinh thần trách nhiệm của thế hệ hôm nay

Ngày 27/7 không đơn thuần là dịp để nhớ về quá khứ, mà còn là lời nhắc gửi đến thế hệ hôm nay: Chúng ta đang sống trong nền hòa bình mà ai đó đã đánh đổi bằng cả cuộc đời. Vì thế, trách nhiệm không chỉ dừng lại ở tưởng niệm, mà phải được thể hiện bằng hành động – bằng cách sống tử tế, xây dựng xã hội tốt đẹp hơn và không thờ ơ với những người từng cống hiến.

Tôi cho rằng, bất kỳ ai, dù là cá nhân hay tổ chức đều có thể góp phần lan tỏa tinh thần này bằng việc nhỏ nhất: dành thời gian ghé thăm nghĩa trang liệt sĩ tại địa phương, gửi một lời cảm ơn tới gia đình thương binh, hoặc đơn giản là không để ngày 27/7 trôi qua như một dòng tin tức ngắn ngủi.

Khi ý nghĩa đã được nhận thức sâu sắc, hoạt động tri ân Ngày Thương binh Liệt sĩ sẽ không còn là trách nhiệm của riêng Nhà nước hay một tổ chức cụ thể. Ở phần tiếp theo, tôi sẽ chia sẻ về những cách tưởng nhớ và hành động cụ thể, từ cấp trung ương đến cộng đồng địa phương, để tinh thần biết ơn ấy được giữ gìn bền vững theo thời gian.

3. Những hoạt động tri ân ý nghĩa trong Ngày 27/7

Những hoạt động tri ân trong Ngày 27/7 không dừng lại ở những buổi lễ trang trọng cấp quốc gia, mà còn được lan tỏa thông qua sự tham gia tích cực của từng tổ chức, cá nhân trong cộng đồng. Mỗi hành động, dù nhỏ bé hay lớn lao, đều góp phần tôn vinh và ghi nhớ công ơn những người đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc, đồng thời nuôi dưỡng lòng biết ơn và ý thức trách nhiệm trong thế hệ hôm nay.

3.1. Hoạt động cấp nhà nước & địa phương

Hằng năm vào dịp Ngày Thương binh Liệt sĩ 27/7, Đảng và Nhà nước đều tổ chức các buổi lễ kỷ niệm trọng thể, dâng hương tưởng niệm tại các nghĩa trang lớn như Nghĩa trang Liệt sĩ Trường Sơn, Nghĩa trang Đường 9, hay tại Đài tưởng niệm Bắc Sơn (Hà Nội). Nhiều đoàn đại biểu cấp cao cũng đến thăm hỏi và tặng quà cho các thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công với cách mạng.

Tại các địa phương, vào ngày 27/7/ thường sẽ có những buổi thắp nến tri ân được tổ chức không phô trương, nhưng vô cùng ấm lòng. Có xã chỉ dựng một bàn thờ nhỏ, đặt trước nhà văn hóa, bên cạnh là ảnh các liệt sĩ trong thôn. Người dân mang hương, hoa, và cả những món quà giản dị như bánh, trái cây đến dâng. Những hình ảnh ấy không lên truyền hình, nhưng với tôi, đó là cách tưởng nhớ đẹp nhất, nhẹ nhàng mà sâu sắc.

3.2. Sự tham gia của các tổ chức xã hội

Không riêng cơ quan nhà nước, nhiều tổ chức đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh cũng chủ động tham gia vào các hoạt động tri ân. Những việc làm cụ thể như dọn dẹp nghĩa trang liệt sĩ, tu sửa bia ghi danh, thăm hỏi gia đình thương binh – liệt sĩ, hay tổ chức giao lưu với cựu chiến binh đều mang lại giá trị thực tế, không phô trương nhưng đầy ý nghĩa.

Tôi từng tham dự một buổi nói chuyện giữa các học sinh lớp 8 với một bác cựu binh từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ. Những câu chuyện kể không giống sách sử, không hào hùng một cách sáo rỗng – mà chân thực, nhiều cảm xúc. Sau buổi hôm đó, có học sinh đã viết nhật ký gửi lại cho bác, chỉ để nói: “Cháu sẽ nhớ bác mãi.” Với tôi, đó là khoảnh khắc rất “đắt” – nơi quá khứ và hiện tại chạm được vào nhau một cách lặng lẽ. 

3.3. Những câu chuyện cảm động trong ngày tri ân

Tối 27/7, Đài Truyền hình Kỹ thuật số Việt Nam VTC (Đài Tiếng nói Việt Nam) tổ chức chương trình đặc biệt mang tên “Linh thiêng Đất Mẹ ngàn năm” nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ. Chương trình mở đầu với lời dẫn đầy xúc động: “Ngày hôm nay hãy để lịch sử lên tiếng với hậu thế, để những người lính nói về chính họ và đồng đội. Hãy cùng với chúng tôi trở lại những vị danh để lắng nghe mỗi ngọn núi, con sông, cánh rừng, bờ đê và lắng nghe từng nắm đất kể lại những kỳ tích anh hùng của những người lính. Để tất cả chúng ta tạc lại dáng đứng của những người đã nằm xuống.”

Chương trình diễn ra trong 2 giờ đồng hồ đã đưa khán giả trải qua hành trình xúc động với ba phần nội dung ý nghĩa: "Ra đi là lẽ sống", "Dáng đứng của người nằm xuống" và "Dòng máu chảy qua triệu trái tim". Không đơn thuần là dịp nhìn lại những trang sử bi hùng của dân tộc, chương trình còn giúp mỗi người thấm thía hơn lòng biết ơn sâu sắc dành cho những anh hùng đã ngã xuống vì nền độc lập tự do của Tổ quốc.

4. Gợi ý cho doanh nghiệp: Lan tỏa giá trị tri ân qua hành động thiết thực

Những cử chỉ tri ân dù giản dị nhưng mang ý nghĩa lớn lao. Khi doanh nghiệp bày tỏ lòng biết ơn chân thành, điều ấy vừa khiến khách hàng cảm thấy được trân quý, vừa giúp củng cố niềm tin và tạo dựng mối liên kết bền chặt với cộng đồng. Đó chính là cách ghi dấu ấn sâu đậm nhất trong lòng công chúng mà bất kỳ thương hiệu nào cũng mong muốn đạt được.

4.1. Hơn cả trách nhiệm, đó là sự đồng hành với cộng đồng 

Tôi luôn cho rằng một thương hiệu tử tế không thể đứng ngoài các giá trị cốt lõi của xã hội, đặc biệt là trong những ngày mang ý nghĩa tri ân như 27/7. Doanh nghiệp không dừng lại ở lợi nhuận, mà còn nằm ở khả năng đồng cảm vì sự kết nối với cộng đồng nơi mình đang phục vụ.

Khi một doanh nghiệp chọn cách thể hiện sự biết ơn bằng những việc làm cụ thể, điều đó không đơn giản chỉ là tạo thiện cảm với người tiêu dùng, mà còn giúp thương hiệu đứng vững lâu dài bằng niềm tin.

Tôi đã chứng kiến một cửa hàng nhỏ tại Thái Bình – nơi chủ quán âm thầm in 200 tấm thiệp tay với lời nhắn "Cảm ơn vì sự hy sinh" để tặng cho các khách hàng là thân nhân thương binh. Không biển hiệu rầm rộ, không chương trình khuyến mãi nào đi kèm, chỉ là một hành động lặng lẽ, nhưng đầy cảm xúc. Điều đó khiến tôi suy nghĩ rất nhiều về giá trị của sự tử tế tự nhiên trong truyền thông thương hiệu.

4.2. Vì sao doanh nghiệp nên thể hiện trách nhiệm cộng đồng?

Từ góc nhìn của người làm nội dung trong lĩnh vực thương hiệu, tôi thấy có ba lý do lớn mà doanh nghiệp nên chủ động tham gia vào những hoạt động tri ân dịp 27/7:

• Thứ nhất, đó là một cách tôn vinh những người đã hy sinh, điều mà toàn xã hội đều trân trọng.
  
   
• Thứ hai, đó là cơ hội để thương hiệu truyền đi thông điệp đạo lý, văn hóa, mà không cần chi phí quảng cáo lớn.
  
   
• Thứ ba, đó là cơ hội để doanh nghiệp kết nối cảm xúc, xây dựng lòng tin và duy trì sự hiện diện một cách sâu sắc, tử tế.

4.3. Gợi ý chiến dịch phù hợp dịp 27/7

Không cần những chiến dịch ồn ào, đôi khi chỉ một hành động đơn giản nhưng đúng lúc lại có thể tạo nên sự khác biệt và để lại dấu ấn sâu sắc.

4.3.1. “Mua hàng đóng góp”

Mỗi đơn hàng trong tuần lễ 27/7 có thể trích một phần nhỏ (ví dụ 5.000đ) vào quỹ dành tặng các gia đình chính sách tại địa phương. Tôi từng triển khai chiến dịch này cho một chuỗi cửa hàng thực phẩm, và chỉ trong 3 ngày, số tiền gây quỹ đủ để gửi tặng 50 suất quà tri ân, đơn giản nhưng rất ấm áp và ý nghĩa.

4.3.2. “1 sản phẩm – 1 phần quà tri ân”

Doanh nghiệp có thể triển khai tặng kèm thiệp tri ân hoặc một món quà nhỏ gửi tới gia đình có công. Giá trị sẽ không nằm ở vật chất, mà là sự tôn trọng và lòng biết ơn chân thành được gửi gắm qua từng hành động.

4.3.3. “Ưu đãi dành cho gia đình thương binh – liệt sĩ”

Một ý tưởng đơn giản nhưng đầy ý nghĩa là tạo một hình thức đăng ký riêng để khách hàng là con em của gia đình thương binh, liệt sĩ có thể nhận được mã giảm giá. Không cần quảng bá ầm ĩ, nhưng sự trân trọng và cảm ơn từ người nhận sẽ khiến họ cảm thấy gắn bó hơn, và kết quả là lượng khách hàng cũng sẽ tăng lên một cách tự nhiên. 

4.4. Kinh nghiệm triển khai truyền thông tri ân hiệu quả

Tôi tin rằng mọi hoạt động dù lớn hay nhỏ đều cần xuất phát từ sự tôn trọng thật sự. Nếu chỉ làm cho “có phong trào”, hoặc sử dụng các ngày như 27/7 như công cụ truyền thông thương mại đơn thuần, thì sẽ vừa không có hiệu quả, mà còn có thể phản tác dụng.

Doanh nghiệp tử tế không cần nói nhiều. Chỉ cần làm đúng và để người khác tự cảm nhận.

Những hành động nhỏ nhưng có tâm luôn để lại dấu ấn lớn. Sau tất cả, tri ân không phải là trách nhiệm của một ngày, mà là cách chúng ta sống, làm việc và đồng hành với xã hội mỗi ngày.

Nếu mỗi doanh nghiệp đều góp một phần nhỏ trong dịp 27/7, tôi tin rằng tinh thần biết ơn sẽ hiện diện trong cả lễ tưởng niệm và lan tỏa trong từng sản phẩm, dịch vụ và cách thương hiệu đối xử với con người.

5. Cách quảng bá chương trình tri ân để đạt hiệu quả tối đa

Để một chương trình tri ân thật sự chạm đến trái tim, cách truyền tải đôi khi còn quan trọng hơn nội dung bên trong. Với tôi, việc quảng bá không nên chỉ hướng đến việc “nhiều người biết”, mà là “nhiều người cảm nhận”. Và để làm được điều đó, doanh nghiệp cần tinh tế, chân thành và lựa chọn cách kể phù hợp với chính mình.

5.1. Đặt cảm xúc lên trước thông điệp

Tôi từng nhận ra một điều trong quá trình làm nội dung cho doanh nghiệp: những chương trình tri ân mang nhiều ý nghĩa nhưng nếu không được truyền tải đúng cách, đôi khi lại rơi vào lặng lẽ. Điều quan trọng không nằm ở ngân sách quảng bá, mà ở cách chúng ta kể câu chuyện của mình.

Khi bạn kể bằng cảm xúc thật, dù chỉ là một dòng trạng thái ngắn hay một bức ảnh giản dị, người xem vẫn cảm nhận được tấm lòng phía sau. Vì vậy, đừng vội chạy theo các từ khóa "gây sốt", mà hãy để người đọc thấy rõ sự tử tế và chân thành trong từng chi tiết.

5.2. Chọn nền tảng phù hợp để truyền tải

Không phải lúc nào truyền thông trên nhiều kênh cũng hiệu quả. Tôi từng tư vấn cho một cửa hàng nhỏ tại Nghệ An: thay vì chạy quảng cáo Facebook, họ chỉ cần đăng bài lên fanpage cộng đồng địa phương và gửi tin nhắn cảm ơn đến từng khách hàng thân thiết. Kết quả là lượt tương tác tăng mạnh, mà không tốn một đồng quảng cáo.

Tùy vào quy mô doanh nghiệp, có thể cân nhắc các cách sau:

• Mạng xã hội: Đăng bài kể lại hành động tri ân, kèm hình ảnh thật từ nhân viên hoặc khách hàng tham gia.
  
   
• Gửi email/tin nhắn cảm ơn: Một lời nhắn cá nhân gửi đúng người nhận sẽ có tác động sâu sắc hơn nhiều lần một tấm banner.
  
   
• Website/Fanpage chính thức: Thiết kế một mục riêng cho chương trình tri ân để thể hiện cam kết thương hiệu.
  
   
• Kết nối báo chí địa phương: Nếu hoạt động có quy mô, bạn có thể chủ động gửi thông tin cho báo đài nhưng chỉ khi hoạt động đủ chiều sâu và không mang tính khoe khoang.

5.3. Tận dụng nội lực – chính nhân viên cũng là người lan tỏa

Một điều ít doanh nghiệp để ý: chính nhân viên là những người có thể truyền cảm hứng hiệu quả nhất. Khi họ được tham gia trực tiếp vào hoạt động tri ân, họ sẽ chia sẻ bằng cảm xúc thật không cần bài bản, nhưng đầy sức lan tỏa.

Tôi từng khuyến khích một nhóm nhân viên cửa hàng quay video ngắn khi đi thăm Mẹ Việt Nam Anh hùng trong chương trình nội bộ. Clip chỉ dài 1 phút, dựng bằng điện thoại, nhưng sau khi chia sẻ trên mạng xã hội, bài viết thu hút hàng trăm bình luận tích cực. Không chi phí, không chiến dịch chỉ là một phút chạm vào trái tim người xem.

5.4. Đo lường bằng cảm nhận, không chỉ bằng lượt tương tác

Một chương trình tri ân thành công không nhất thiết phải có hàng nghìn lượt chia sẻ. Với tôi, thành công là khi người nhận cảm thấy được ghi nhận, người tham gia cảm thấy ý nghĩa, và người xem cảm thấy được truyền cảm hứng.

Nếu có thể đo lường bằng những phản hồi thực tế từ bình luận, lời cảm ơn hay những hành động tiếp nối của cộng đồng thì đó là thước đo xứng đáng nhất cho một hoạt động tri ân.

Tôi tin rằng, bất kỳ thương hiệu nào cũng có thể đóng góp vào tinh thần biết ơn của dân tộc không phải bằng sự phô trương mà bằng sự thật lòng.

Ngày 27/7 là cơ hội để mỗi doanh nghiệp tự hỏi: mình đang đồng hành với cộng đồng bằng điều gì? Và nếu câu trả lời đến từ một hành động tri ân có ý nghĩa, dù nhỏ thôi thì chắc chắn thương hiệu ấy đã để lại một dấu ấn đáng nhớ trong lòng người.