Giá vốn hàng bán là gì? Quản lý dòng tiền hiệu quả - tăng 200% lợi nhuận doanh nghiệp

Giá vốn hàng bán là dữ liệu cơ bản, luôn xuất hiện trong các phần mềm quản lý bán hàng. Trên đây, bạn sẽ nhìn thấy ô nhập liệu “Giá vốn ban đầu”. Đây chính là chi phí nhập hàng (bao gồm tổng chi phí: mua hàng + chi phí vận chuyển + kho bãi…) Đây là số liệu bắt buộc phải có, sau này hạch toán lãi lỗ, giá trị hàng tồn kho,… hệ thống sẽ cần dựa vào đây để đưa ra những tính toán, báo cáo chính xác.

Một trong những điều căn bản nếu muốn quản lý dòng tiền hiệu quả thì cần phải hiểu khái niệm giá vốn hàng bán là gì? Vậy khái niệm giá vốn hàng bán là gì? Có thể hiểu đơn giản giá vốn hàng bán là giá trị vốn của hàng bán đã tiêu thụ trong một khoảng thời gian nhất định (trong một kỳ). Giá vốn hàng bán bao gồm toàn bộ các chi phí liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm.

Theo số liệu của AC Nielsen, Việt Nam hiện có khoảng hơn 1,3 triệu cửa hàng bán lẻ, đáng chú ý là hơn 90% chủ cửa hàng tại các tỉnh và 70% cửa hàng tại các thành phố lớn vẫn đang quản lý cửa hàng bằng cách ghi chép thủ công. Tất nhiên đây là dạng mô hình kinh doanh thành viên hộ gia đình, không thuê nhân lực bên ngoài. Nhưng một khi quy mô lớn hơn, bắt buộc họ cần cải cách tư duy quản lý của mình, hoặc mãi mãi dừng lại ở quy mô đó, không thể phát triển được.

 Khái niệm giá vốn hàng bán là gì?

Mới đây nhất là vụ việc GNN Express, vị CEO công ty chuyển phát nhanh này đã phải thừa nhận năng lực quản lý dòng tiền yếu kém. Quản lý không cân đối được thu chi dẫn tới việc lạm dụng và sử dụng tiền thu hộ (COD) của khách hàng vào các hoạt động của công ty (lên tới 5,5 tỷ đồng) dẫn đến phá sản. 

Trong các khoản đầu tư, nhìn nhận rõ ràng nhất là chi phí nhập hàng, khoản ngân sách chiếm tỷ trọng lớn trong khâu kinh doanh. Vì thế, cần hiểu được khái niệm giá vốn hàng bán là gì, sự hình thành của giá vốn, cách nó hoạt động và cách tính ra sao. Khi đó bạn sẽ biết việc làm ăn của doanh nghiệp thực sự đang thay đổi ra sao. 

Chi phí liên quan tới giá vốn hàng bán bao gồm tất cả các chi phí để tạo ra một sản phẩm như chi phí mua nguyên vật liệu, chi phí sản xuất hàng hóa, trả lương nhân công, chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí vận chuyển,…

Đối với từng đặc thù công ty khác nhau thì sẽ có những cách định nghĩa về giá vốn khác nhau:

• Đối với các công ty thương mại (nghĩa là nhập sản phẩm có sẵn về bán), thì giá vốn hàng bán được hiểu là tổng tất cả các chi phí từ lúc mua hàng đến lúc hàng hóa có mặt tại kho của công ty, bao gồm: giá nhập hàng hóa từ các nhà cung cấp, chi phí vận chuyển hàng hóa về kho, bảo hiểm hàng hóa, thuế...
• Với các công ty sản xuất (các công ty trực tiếp sản xuất ra hàng hóa), thì các chi phí cấu thành nên giá vốn sẽ nhiều hơn các công ty thương mại do có thêm chi phí nguyên liệu đầu vào để sản xuất sản phẩm.

Ngoài ra, giá vốn của mỗi công ty khác nhau còn thay đổi phụ thuộc vào các quy định khác nhau theo hợp đồng với nhà cung cấp.

Quản lý giá vốn, chi phí bán hàng, doanh thu, lãi lỗ hiệu quả với Nhanh.vn

Tối ưu lợi nhuận hiệu quả, trải nghiệm hoàn toàn miễn phí

Thị trường luôn biến động, không phải lúc nào nhà bán hàng cũng nhập được hàng với giá ổn định. Có thể nay bạn nhập lô 30 áo phông nam cổ tròn – trắng với giá 50K/chiếc. Hàng hot bán dễ quá, 2 ngày sau bạn nhập thêm lô 50 cái. Nhưng hàng khan hiếm, nhà cung cấp nâng giá lên 60K/chiếc. Chính do sự biến thiên về giá cả như vậy, các thông số này luôn cần được liệt kê để quản lý có thể dễ dàng kiểm soát.

Ý nghĩa giá vốn hàng bán

Vậy bài toán ở đây là làm sao để biết được chi phí cho việc nhập hàng (giá vốn) khi mà số lượng hàng nhập và giá vốn (chi phí nhập) ở mỗi thời điểm là khác nhau? Mặt khác, cửa hàng đang bán vài trăm, thậm chí hàng nghìn mã sản phẩm nên việc tính toán trên sổ sách liệu có khả thi?

Trên lý thuyết cũng như áp dụng thực tế, đang tồn tại 3 cách tính giá vốn hàng bán như sau:

Cách tính này nghĩa là nhập trước thì xuất trước. Công thức tính giá vốn FIFO chỉ phù hợp với các mặt hàng có hạn sử dụng, hoặc các cửa hàng điện máy, máy tính, điện thoại hay sử dụng. Trong mô hình bán lẻ tạp hóa không được áp dụng phổ biến, vì việc tính toán dữ liệu rắc rối và phức tạp.

Khi giá tăng, kết quả theo phương pháp FIFO, giá vốn hàng bán thấp hơn. Điều này trong điều kiện lạm phát, làm tăng thu nhập ròng và kết quả là mức đóng thuế TNDN cao hơn.

Cách tính giá vốn hàng bán

Cách tính toán LIFO (nhập sau xuất trước) ngày nay rất ít khi được sử dụng, giờ chỉ còn 2 nước là Mỹ và Nhật chấp nhận cách tính này. Tuy nhiên, Hội đồng chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB) tại Mỹ họ lại phủ nhận vì cho rằng công thức tính như trên thiếu sự chính xác.

Một nhược điểm rất rõ ràng trong cách tính giá vốn hàng bán LIFO là định giá hàng tồn kho không đáng tin cậy, trong trường hợp hàng tồn kho là sản phẩm cũ và có giá trị lỗi thời với giá hiện hành.

Xem thêm: Cách tính giá vốn hàng bán trong kinh doanh

Phương pháp tính giá vốn hàng bán này gọi là Bình quân gia quyền, hiện đang được nhiều phần mềm quản lý bán hàng sử dụng để tính toán giá trị hàng tồn kho. Nhiều nơi khác, công thức tính này còn có tên gọi Bình quân Di Động, hay Bình Quân Liên Hoàn… Và đây cũng là phương pháp tính giá vốn phổ biến nhất mà các phần mềm tân tiến ngày nay đang áp dụng.

Theo phương pháp tính toán này, mỗi lần nhập hàng thì giá vốn sẽ được tính lại theo công thức:

MAC = ( A + B ) / C

Trong đó :

MAC : Giá vốn của sản phẩm tính theo bình quân tức thời

A : Giá trị kho hiện tại trước nhập = Tồn kho trước nhập * giá MAC trước nhập

B : Giá trị kho nhập mới = Tồn nhập mới * giá nhập kho đã phân bổ chi phí

C : Tổng tồn = Tồn trước nhập + tồn sau nhập

Với phương pháp tính giá vốn hàng bán này, cần đảm bảo thông tin số hàng tồn kho của bạn phải chính xác tuyệt đối. Bởi khi số lượng hàng tồn sai, sẽ dẫn đến cả tử số và mẫu số đều sai. Giá vốn bán hàng sai thì các giá trị tính ra sẽ không đúng được.

Lợi nhuận luôn là bài toán nan giải nhất với mỗi doanh nghiệp. Bởi vậy mà doanh nghiệp nào cũng muốn tối ưu hóa lợi nhuận ở mức tối đa. Để gia tăng lợi nhuận, doanh nghiệp có thể nâng cao doanh số của mình hoặc tối giản chi phí, hạn chế thất thoát hiệu quả. Để quản lý dòng tiền hiệu quả với giá vốn hàng bán, bạn cần đảm bảo kiểm soát chính xác số lượng hàng hóa, hàng tồn kho của mình.

Giải pháp quản lý sản phẩm hiệu quả dành cho bạn đó chính là phần mềm quản lý bán hàng Nhanh.vn. Nhanh.vn giúp bạn có thể dễ dàng quản lý chính xác hàng tồn kho, hàng đã bán, kiểm soát giá vốn chính xác, hạn chế thất thoát tăng đến 200% lợi nhuận của doanh nghiệp. Đăng ký dùng thử để có thể trải nghiệm hoàn toàn miễn phí đầy đủ các tính năng ưu việt của phần mềm quản lý bán hàng Nhanh.vn nhé.

Trên đây, Nhanh.vn đã giúp bạn biết thêm khái niệm vốn bán hàng là gì, cũng như cách tính toán các thông số liên quan. Hy vọng bài viết mang lại cho bạn những thông tin hữu ích giúp bạn quản lý dòng tiền hiệu quả tăng nhanh lợi nhuận doanh nghiệp của mình. Chúc bạn thành công!